Üreme çağında olan bir kadında ortalama 28 günde bir tekrar eden sürece adet döngüsü adı verilir. Menstrüel siklus Ya da adet döngüsü son adet tarihinin ilk gününden bir sonraki adet tarihinin ilk gününe kadar geçen zamanı ve bu zaman içinde kadın vücudunda gerçekleşen olayları ifade etmektedir..

Bir adet döngüsü kadında genellikle 28 gün sürmekle birlikte 21 ile 35 gün arası sikluslar normaldir. Adet kanaması ortalama 4±3 gün devam eder .Adet kanaması esnasında 20 ile 80 mililitre arasında miktarda kan kaybedilir.

Adet döngüsü ergenlik döneminden, yumurtalıklarda olgunlaşabilecek yumurta hücrelerinin tamamen tükendiği menopoz dönemine kadar devam eder. Bu zaman dilimi içerisinde gebelik döneminde ve emzirmenin devam ettiği sürenin büyük kısmında geçici olarak duraklar.

Adet kanamasının işlevi nedir?

Adet döngüsü sırasında beyinde, yumurtalıklarda ve rahim iç tabakasında farklı olaylar meydana gelmektedir.. Beyinden salgılanan hormonların yumurtalıklardan birini uyarmasıyla başlayan süreç, uyarılan yumurtalıktan döllenmeye hazır bir yumurta hücresinin atılmasına neden olur, bu esnada rahim iç tabakası da olası bir gebeliğe hazırlanır. Döllenme oluşmadığında serbestleşen yumurta hücresinin ömrü biter ve gebelik için hazırlanmış rahim iç tabakasının adet kanamasıyla dışarı atılmasını takiben yeni bir adet döngüsü başlar.

Adet kanamasının amacı her adet döngüsünde oluşabilecek olası bir gebeliğin yerleşebilmesi ve uygun şartlarda gelişebilmesi için rahim iç tabakasının yenilenmesi olarak değerlendirilebilir.

Menstrüel siklusta oluşan olaylar:

Adet kanamasının ilk günü yeni bir adet döngüsünün başlangı olarak değerlendirilir.. Bu aşamada beyin dokusunun derinlerinde yer alan hipotalamus adlı bölgeden salgılanan GnRH adı verilen hormon, hipotalamusa yakın yerleşimli hipofiz adı verilen salgı bezinden folikül uyarıcı hormon (FSH) salgısını başlatır.

FSH hormonu etkisiyle yumurtalıklardan birinde yeni bir yumurta hücresi folikül adı verilen bir kesecik içerisinde olgunlaşmaya başlar. Bu olgunlaşma süreci tamamlandığında, olgun folikül içinde üretilen yüksek miktarlarda östrojen hormonu etkisi ile bir yandan rahim iç tabakası gelişmeye başlar, öte yandan hipofiz bezinden LH adı verilen başka bir hormon salgılanır. LH hormonu yumurta hücresini barındıran folikülü çatlatır ve sonrasında yumurta hücresini serbest bırakır. Yumurta hücresinin serbest kalmasına yumurtlama (ovulasyon) adı verilir.Serbestleşen yumurta hücresi komşu Fallop tüpünün saçakları tarafından yakalanarak tüp içine alınır.

Folikül çatladıktan sonra çatlama bölgesinde Corpus Luteum adı verilen bir yapı oluşur ve bu yapı progesteron hormonu üretmeye başlar. Korpus luteum gebelik oluştuğunda gebeliğe hormon desteği vermek üzere yaklaşık 10. gebelik haftasına kadar progesteron hormonu salgılamaya devam eder. 10. haftadan itibaren plasenta kendi progesteron hormonunu kendisi üretebilecek hale gelir ve görevi devralır. Gebelik oluşmazsa korpus luteum işlevi 14 günde biter ve geriler. Korpus luteumun hormon salgısının durması ile kanda progesteron hormonu seviyesi kısa sürede düşer ve bu rahim iç tabakasının desteğini kaybederek yıkılmasına neden olur. Bu yıkılma adet kanamasıyla birlikte olur ve yıkılan doku kanamayla birlikte vücuttan atılır.

Adet kanamasıyla birlikte yeni bir adet döngüsü başlar. Yumurtalık dokusunda adet döngüsünün ilk yarısında östrojen hormonu hakimiyetin ile gerçekleşen folikül olgunlaşması foliküler evre, ikinci yarısında Corpus Luteum tarafından salgılanan progesteron hormonu hakimiyetinde gerçekleşen evre ise luteal evre adını alır. Rahim iç tabakası menstrüel siklusun ilk gününden itibaren salgılanan östrojen hormonu etkisiyle kalınlaşır. Ovulasyon gerçekleştiğinde salgılanan progesteron hormonu bir yandan östrojen hormonunun bu kalınlaştırıcı etkisini frenler, öte yandan rahim iç tabakasını özel bazı maddeler salgılamaya yönelterek döllenmesi muhtemel bir yumurta hücresinin yerleşmesi ve gebeliğin başlaması için uygun duruma getirir. Rahim iç takasında menstrüel siklusun ilk yarısında östrojen hormonu hakimiyetinde gerçekleşen kalınlaşma proliferatif evre (proliferasyon=kalınlaşma), ikinci yarısında progesteron hormonu hakimiyetinde gerçekleşen salgılama ise sekresyon evresi (sekresyon= salgılama) adını alır.

Nasıl kanama olur?

Yumurtlama sonrası yumurtalıkta oluşan korpus luteumun ömrü 14 gündür. korpus luteum "yaşlandıkça" salgıladığı progesteron hormonu azalır. Kandaki progesteron hormonu belli bir seviyenin altına indiğinde rahim iç tabakası desteğini kaybederek yıkılmaya başlar. İşte bu yıkılma kanamayla birlikte olduğundan adet kanaması adını alır.