İnsan hücrelerinin kriyoprezervasyonu (dondurulması) yardımcı üreme teknikleri alanında çok önemli bir rol oynamaktadır. Hücre dondurmasında iki temel teknik tanımlanmıştır. Bunlar, insan hücrelerinde ilk uygulanmaya başlayan teknik olan 'yavaş kontrollü embriyo dondurma yöntemi' ve daha yeni bir teknik olan 'vitrifikasyon' yöntemidir. Yavaş kontrollü dondurma ve vitrifikasyon tekniğindeki en temel farklılık hücrenin yapısal bütünlüğünün korunma mekanizmasıdır. Yavaş dondurma yönteminde hücre canlılığı, kademeli olarak soğutma esnasında hücre etrafında buz kristalleri oluşturularak sağlanırken, vitrifikasyon tekniğinde konsantrasyonu yüksek dondurma solüsyonları yardımıyla ani ısı düşüşüyle birlikte hücre etrafında cam bir katı yüzey oluşturularak korunmaya çalışılır.
Vitrifikasyon tekniğinde herhangi bir alet kullanımı ve buna bağlı olarak bakım masrafları olmadığından yavaş kontrollü dondurma yöntemine göre daha ucuz bir teknik olarak kabul edilmektedir.Vitrifikasyon tekniğinde yüksek konsantrasyonlarda dondurma solüsyonlarının kullanımıyla, dondurulacak hücrenin ultra hızlı bir şekilde (10.000°C/dk.) geçmesi sağlanarak cam şeklinde katılaştırılır (dondurulur).
Embriyo dondurulması transferden sonra artan iyi kalitedeki embriyolara uygulanabileceği gibi, şiddetli OHSS riskinin fazla olduğu durumlarda da, tüm embriyoların daha sonra transfer edilmek üzere dondurulması şeklinde de kullanılabilir.
Vitrifikasyonda başarıyı etkileyen 3 temel parametre bulunmaktadır. Bunlardan ilki soğutma ve çözme hızıdır. İkinci temel parametre kullanılan dondurma solüsyonlarının konsantrasyonudur. Üçüncü temel parametre ise örnek hacmi ve hücrelerin içerisinde vitrifiye edilip sıvı nitrojen içerisinde saklanabilecekleri özel aparatlardır. Isı düşüşünü yüksek seviyede sağlayabilmek ve vitrifikasyon solüsyonunun miktarının azaltmak için özel ince ve küçük taşıyıcı aparatlar geliştirilmiştir. Vitrifikasyonda hücreler inkübatör dışında daha az süre kalırlar (vitrifikasyonda yaklaşık 10 dk., yavaş dondurma yönteminde ise 3 saat). Bu, hücre canlılığını olumsuz etkileyebilecek dış etkenlere maruziyeti minimale indirmektedir. Ayrıca vitrifikasyonunda zona pellusida üzerinde bir hasar oluşmaz.Günümüzde kullanılan ultra-hızlı vitrifikasyon ile, başlangıçta kullanılan geleneksel vitrifikasyona göre daha yüksek implantasyon ve gebelik oranları sağlanabilmektedir.
Sonuç olarak vitrifikasyon yöntemi ile hücre dondurma günümüz klinik verilerine dayanarak başarılı bir teknik olarak kabul edilmektedir.
